Godišnjica Kolubarske bitke, dan kopnene vojske Srbije

Jedna od najvećih u ratnoj istoriji srpskog naroda, Kolubarska bitka vođena je 30 dana, na frontu sirokom 150 kilometara, protiv dva puta brojnijeg i nemerljivo jače opremljenog zavojevača, vojske Austrougarske carevine. Tada slobodna srpska zemlja bacila je u ovaj sudbonosni sudar sve svoje odbrambene snage - 120.000 boraca u kojima su se nalazili skoro svi radni ljudi grada i sela, sva inteligencija i sav podmladak jednog naroda.

Odolevajući upadu silovitog zavojevača, posle napuštanja pograničnih oblasti i prestonog Beograda, srpska vojska je čvrsto zaposela liniju: Varovnica - Kosmaj - Sibnica - Venčane - Medvednjak - Vagan - Belanovica - Nakučani - Drenova - Srezojevići - Kita - Kablar - Ovčar - Markovica.

U zoru 3.12.1914.godine srpska vojska svrstana u 63 puka svih poziva pod vođstvom komadanata: generala Živojina Mišića, vojvode Stepe Stepanovića, generala Pavla Jurišića i generala Vukomana Aračića prešla je u odsudnu ofanzivu na celom frontu i za 13 dana najkrvavijih bojeva i žestokog proganjanja neprijatelja oslobodila otadžbinu.

Braneci slobodu i nacionalni opstanak, srpski narod je podneo velike ljudske i materijalne gubitke. Za pobedu u Kolubarskoj bitci srpska vojska je dala oko 60.000 poginulih i ranjenih boraca.

Na poljima i planinama Srbije drski napadac je ostavio preko 50.000 poginulih, 42.215 zarobljenih vojnika i podoficira, 323 oficira, 43 ratne zastave, 142 topa, 71 mitraljez, 60.000 pusaka, 2 aviona, 5 automobila i 3.600 zaprežnih vozila sa ratnim materijalom.

Najmlađa inteligencija srpskog naroda stigla je na poprište ove velike bitke u doba njene najveće krize. Posle nepuna dva meseca obuke u Skoplju, 1300 kaplara đackog bataljona primilo je na ratištu pešadijske vodove. Zadojeni bezgranicnim rodoljubljem, oni su uneli silan elan u svoje jedinice. Mnogi klonuli borci ponovo su postajali heroji. Za slobodu Srbije palo je tada 400 tih kaplara.

U vreme I Svetskog rata, 18. novembra 1914. godine, Vrhovna komanda Srpske vojske je u pomoc iscrpljenoj i desetkovanoj Prvoj armiji na frontu kod Gornjeg Milanovca poslala četiri čete škloskog đackog bataljona, kako bi đaci (podnarednici) zamenili izginule starešine.

Njih 1300 najpre su stigli u Kragujevac, zanoćili u kasarni "Tanasko Rajić", a u ranim jutarnjim satima narednog dana otišli na front. U kasnijim brojnim bitkama I svetskog rata đaci kaplari bili su među najboljim i najhrabrijim vojnicima i starešinama Srpske vojske. Veliki broj njih dao je svoj život za Srbiju.

Spomenik 1300 kaplara na Rajcu

Pripadnici Kopnene vojske Srbije (KoV) danas obeležavaju svoj dan, u znak sećanja na početak Kolubarske bitke.

Linkovi: Wikipedia

Manastir Lazarica, FDC povodom 80 godina Kolubarske bitke