Karikature motiv na našim markama

Kada je 1840. godine emitovana prva poštanska marka, Vilijam Mulredi štampao je prve koverte na kojima su bili humoristički motivi i karikature rađene u, tada savremenom, viktorijanskom stilu. Iako su marka i odštampana karikatura savremenici, tek posle Drugog svetskog rata karikature su postale motivi na markama. U početku su bili motivi samih umetnika i autora karikatura, pa tek onda njihove karikature i junaci iz stripova. Tako su na markama predstavljeni Karl Valentin, modernista iz Bauhaus perioda, Čeh Miroslav Bartak, Francuz Rejmon Pejne, Amerikanci Ted Kej, Teodor Gizel i drugi.

Danas postoje specijalni katalozi koji donose podatke samo o markama na kojima su Diznijevi junaci. Postoje i čitave serije maraka sa ostalim crtanim junacima poput Duška Dugouška, Toma i Džerija, Kremenka i ostalih, kao i marke sa junacima iz stripova. Međutim, marke sa ovakvim likovima mogu i da uzburkaju strasti. Na marki Meksika iz 2005. godine prikazan je Memin Pingvin, junak iz stripova Džeka Kroua, koji je bio veoma popularan sredinom prošlog veka. Pojedinci i neke organizacije protumačili su da izdavanje ove marke predstavlja rasizam i ruganje. Tako je predsednik Meksika Vinsent Foks morao javno da se izvini i time smiri strasti.

Posle Drugog svetskog rata autori karikatura počinju da koriste kao motiv ili kao temu poštansku marku. Prema navodima iz Kataloga, koji je izdat povodom izložbe u PTT muzeju, 1973. godine u Italiji je izdata knjiga karikatura sa motivom poštanske marke autora Đorđa Kavala. Sa druge strane, u Švedskoj je 1985. izašla „Enciklopedija karikatura” u kojoj je mađarski umetnik Jeno Daloš predstavljen sa dvadesetak karikatura rađenih u obliku poštanske marke.

U poslednje vreme emituju se marke na kojima je motiv sama karikatura. Okvir marke sa zupcima, natpis zemlje i nominalna vrednost ukazuju da je reč o karikaturi predstavljenoj na poštanskoj marki.

Kod nas još uvek nije emitovana marka sa motivom karikature ili umetnika – autora karikature. Izvestan pomak predstavljaju dve prigodne marke iz 1988. godine autora Jugoslava Vlahovića sa motivom borbe protiv pušenja i raka. Njegov sin Jakša dvadeset godina kasnije, kao dizajner „Jugomarke”, kroz humor realizuje marku sa sličnom temom