Kako je moguće da je pored Mikelanđelove neverovatne produktivnosti (računa se da je stvorio oko 70.000 radova) sačuvan neverovatno mali broj njegovih crteža i skica?
Sem nesrećnih okolnosti – pljački, radova stradalih u požarima ili propalih pod oštrim zubom vremena, hronike govore o tome da je Mikelanđelo kao nemilosrdan samokritičar i perfekcionista uništavao svako delo koje je smatrao nedovoljno dobrim. Zahvaljujući istoričaru umetnosti Đorđu Vazariju (1511-74) poznato nam je i da su se za Mikelanđelove radove, pored mecena, otimale i kolege i poznanici, te da se značajan broj skica, studija i crteža izgubio u rukama kolekcionara bez uticaja i imena. Posledično, danas možemo da govorimo o svega šest stotina crteža raštrkanih po čitavom svetu.
Jednom od najznačajnijih predstavnika visoke i pozne renesanse – Mikelanđelu Buonarotiju (1475–1564) – bečki muzej Albertina posvećuje retrospektivu crteža kojom nastavlja seriju visokokaratnih izložbenih sadržaja. Na postavci na koju je svet čekao više od dve decenije i koja traje do 09. januara, pokazano je 110 crteža u tehnici pera i tinte, skica i radnih studija u kredi i ugljenu iz svih faza sedamdesetpetogodišnje karijere slavnog italijanskog vajara, arhitekte, pesnika i slikara. Javnosti do sada nije nikada pokazano toliko Mikelanđelovih crteža na istom mestu, te je retrospektiva u Albertini već privukla 250 hiljada duša. Tek slabu senku na izložbu bacaju sumnje o autentičnosti šest radova – direktor Albertine dr Albert Šreder poriče sve glasine o spornosti umetnina koje su sastavni deo muzejske riznice. Ostali radovi potiču iz trideset internacionalnih kolekcija od kojih: Ufici i Kaza Buonaroti iz Firence, Luvra, Metropolitena, iz umetničke kolekcije britanske kraljevske porodice, Britanskog muzeja...
Pripreme kustosa Ahima Gnana za realizaciju retrospektive „Mikelanđelo – crteži jednog genija” trajale su tri i po godine. Koncept glasi – pravolinijska hronologija jedne plodonosne umetničke karijere sa osvrtom na razvoj crteža kao samostalnog žanra. U Albertini su pokazane skice i studije za neka od najpoznatijih remek-dela renesanse potpisana Mikelanđelovim imenom: Bitke kod Kašine (1505) za Veliku većničku salu u firentinskom Palaco Vekijo, skulpture „Mojsija kojisedi” (1515-16) i „Vezanih robova” (1513) za nadgrobni spomenik pape JulijaII u Crkvi Svetog Petra u lancima (Rim), za čuvenog Davida (1501-04) i Pijetu (1498), kao i za freske na tavanici Sikstinske kapele (1508-12). Shodno tome, posetilac prolazi kroz sledeće tematske stanice: Mikelanđelo i njegova epoha, Ljudsko telo u Mikelanđelovim crtežima, Crtež – riznica ideja i po prvi put autonomno umetničko delo, rani crteži, bitka kod Kašine, Sikstinska kapela, nadgrobni spomenik za Papu Julija II, Mikelanđelo i Sebastijano del Pjombo, grobna kapela Medičijevih, Leda sa labudom, crteži na poklon Tomasu de Kavalijeru, Strašni sud, projekti za sprijateljene umetnike (između ostalih: Marčelo Venusti i Danijele da Voltera) i raspeća iz poznog perioda stvaralaštva.
Dok boravi na dvoru Lorenca Medičija (1488-1492) Mikelanđelo kopira kapitalna dela firentinskih slikara, između ostalog i freske iz crkve Santa Marija del Karmine. Njegovi najveći uzori su Đoto i Mazačo, kao i Domeniko Girlandajo kod koga 1488. izučava slikarski zanat. Od svoga učitelja preuzima tehniku šrafure koju usavršava i stvara sopstveni stil – fine razlike u debljini i gustini linija koje naglašavaju muskulaturu tela, estetski približavaju crtež skulpturalnoj izražajnosti. Na izložbi u Albertini nalaze se tri Mikelanđelove kopije Đota: deo „Prizora iz života Jovana Jevanđeliste” (prema originalu u kapeli Peruci, crkva Santa Kroče), „Dve muške figure” i „Leva podlaktica i jedna druga anatomska studija” (sve tri nastale između 1490-92). Mikelanđelo preuzima Đotove kompozicije uz modifikaciju detalja poput nabora na odori koji počinju da prate nagib tela ili šrafurom popravlja ono što vidi kao neidealno osenčenje na originalu. U svim kopijama, kao i uostalom kasnije na autorskim crtežima, Mikelanđelo teži da se na papiru što više „približi istini”: obraća pažnju na silu Zemljine teže (npr. u padu tkanine), na perspektivu i na anatomski korektno prikazivanje ljudskog tela. Rezultat je skladnost koja će mu za života doneti nadimak „božanski” (Ildivino).
Po imenovanju za prvog arhitektu bazilike Svetog Petra u Vatikanu (1546) od strane pape Pavla III, Mikelanđelo se potpuno predaje planiranju izgradnje njene kupole. Tokom tri godine će nastati nacrti prema kojima će, po smrti arhitekte, radove do kraja izvesti Đakomo dela Porta.
Uz studije za naručene radove od kojih je najveći prostor posvećen Sikstinskoj kapeli, na izložbi u Albertini su pokazani Mikelanđelovi nacrti kako za dovršene, tako i za nikada izvedene projekte.
Link: albertina.at
Sem nesrećnih okolnosti – pljački, radova stradalih u požarima ili propalih pod oštrim zubom vremena, hronike govore o tome da je Mikelanđelo kao nemilosrdan samokritičar i perfekcionista uništavao svako delo koje je smatrao nedovoljno dobrim. Zahvaljujući istoričaru umetnosti Đorđu Vazariju (1511-74) poznato nam je i da su se za Mikelanđelove radove, pored mecena, otimale i kolege i poznanici, te da se značajan broj skica, studija i crteža izgubio u rukama kolekcionara bez uticaja i imena. Posledično, danas možemo da govorimo o svega šest stotina crteža raštrkanih po čitavom svetu.
Jednom od najznačajnijih predstavnika visoke i pozne renesanse – Mikelanđelu Buonarotiju (1475–1564) – bečki muzej Albertina posvećuje retrospektivu crteža kojom nastavlja seriju visokokaratnih izložbenih sadržaja. Na postavci na koju je svet čekao više od dve decenije i koja traje do 09. januara, pokazano je 110 crteža u tehnici pera i tinte, skica i radnih studija u kredi i ugljenu iz svih faza sedamdesetpetogodišnje karijere slavnog italijanskog vajara, arhitekte, pesnika i slikara. Javnosti do sada nije nikada pokazano toliko Mikelanđelovih crteža na istom mestu, te je retrospektiva u Albertini već privukla 250 hiljada duša. Tek slabu senku na izložbu bacaju sumnje o autentičnosti šest radova – direktor Albertine dr Albert Šreder poriče sve glasine o spornosti umetnina koje su sastavni deo muzejske riznice. Ostali radovi potiču iz trideset internacionalnih kolekcija od kojih: Ufici i Kaza Buonaroti iz Firence, Luvra, Metropolitena, iz umetničke kolekcije britanske kraljevske porodice, Britanskog muzeja...
Pripreme kustosa Ahima Gnana za realizaciju retrospektive „Mikelanđelo – crteži jednog genija” trajale su tri i po godine. Koncept glasi – pravolinijska hronologija jedne plodonosne umetničke karijere sa osvrtom na razvoj crteža kao samostalnog žanra. U Albertini su pokazane skice i studije za neka od najpoznatijih remek-dela renesanse potpisana Mikelanđelovim imenom: Bitke kod Kašine (1505) za Veliku većničku salu u firentinskom Palaco Vekijo, skulpture „Mojsija kojisedi” (1515-16) i „Vezanih robova” (1513) za nadgrobni spomenik pape JulijaII u Crkvi Svetog Petra u lancima (Rim), za čuvenog Davida (1501-04) i Pijetu (1498), kao i za freske na tavanici Sikstinske kapele (1508-12). Shodno tome, posetilac prolazi kroz sledeće tematske stanice: Mikelanđelo i njegova epoha, Ljudsko telo u Mikelanđelovim crtežima, Crtež – riznica ideja i po prvi put autonomno umetničko delo, rani crteži, bitka kod Kašine, Sikstinska kapela, nadgrobni spomenik za Papu Julija II, Mikelanđelo i Sebastijano del Pjombo, grobna kapela Medičijevih, Leda sa labudom, crteži na poklon Tomasu de Kavalijeru, Strašni sud, projekti za sprijateljene umetnike (između ostalih: Marčelo Venusti i Danijele da Voltera) i raspeća iz poznog perioda stvaralaštva.
Dok boravi na dvoru Lorenca Medičija (1488-1492) Mikelanđelo kopira kapitalna dela firentinskih slikara, između ostalog i freske iz crkve Santa Marija del Karmine. Njegovi najveći uzori su Đoto i Mazačo, kao i Domeniko Girlandajo kod koga 1488. izučava slikarski zanat. Od svoga učitelja preuzima tehniku šrafure koju usavršava i stvara sopstveni stil – fine razlike u debljini i gustini linija koje naglašavaju muskulaturu tela, estetski približavaju crtež skulpturalnoj izražajnosti. Na izložbi u Albertini nalaze se tri Mikelanđelove kopije Đota: deo „Prizora iz života Jovana Jevanđeliste” (prema originalu u kapeli Peruci, crkva Santa Kroče), „Dve muške figure” i „Leva podlaktica i jedna druga anatomska studija” (sve tri nastale između 1490-92). Mikelanđelo preuzima Đotove kompozicije uz modifikaciju detalja poput nabora na odori koji počinju da prate nagib tela ili šrafurom popravlja ono što vidi kao neidealno osenčenje na originalu. U svim kopijama, kao i uostalom kasnije na autorskim crtežima, Mikelanđelo teži da se na papiru što više „približi istini”: obraća pažnju na silu Zemljine teže (npr. u padu tkanine), na perspektivu i na anatomski korektno prikazivanje ljudskog tela. Rezultat je skladnost koja će mu za života doneti nadimak „božanski” (Ildivino).
Po imenovanju za prvog arhitektu bazilike Svetog Petra u Vatikanu (1546) od strane pape Pavla III, Mikelanđelo se potpuno predaje planiranju izgradnje njene kupole. Tokom tri godine će nastati nacrti prema kojima će, po smrti arhitekte, radove do kraja izvesti Đakomo dela Porta.
Uz studije za naručene radove od kojih je najveći prostor posvećen Sikstinskoj kapeli, na izložbi u Albertini su pokazani Mikelanđelovi nacrti kako za dovršene, tako i za nikada izvedene projekte.
Link: albertina.at
Нема коментара:
Постави коментар