Muzejski eksponati 2014.

Pojava grbova, znamenja pojedinaca ili određenih zajednica, vezuje se za srednji vek u Evropi. Prva pravila heraldike, nauke o grbovima, koja se odnose na izgled i namenu grbova, datiraju još iz 11. veka.

Srpska heraldika ima korene u heraldičkim znamenjima srednjovekovne srpske države i tadašnje vlastele, dok početak tzv. ilirske heraldike, odnosno heraldike južnoslovenskih zemalja, predstavlja zbornik grbova rađen oko 1590. godine za admirala Petra Grgurića Ohmučevića. Jedan od najstarijih sačuvanih prepisa ovog grbovnika, kome je izgubljen trag, je rukopisni Beogradski grbovnik II s početka 17. veka, koji se čuva u kolekciji Muzeja primenjene umetnosti u Beogradu od 1963. godine.

Beogradski grbovnik II ima uobičajen sadržaj za ilirske grbovnike. Sadrži 158 paginiranih strana sa predstavama grbova južnoslovenskih zemalja, država cara Dušana i Uroša, i grbova 141 plemićke porodice. Grbovi su slikani temperom, zlatom i srebrom (uz latinične legende u trakama ispod grbova), na papiru koji se, prema vodenim znakovima, prozvodio u Pragu ili Gracu od 1574. do 1603. Povez potiče s početka XIX veka. Grbovi su slikani veoma vešto, a u likovnom pogledu Beogradski grbovnik II, bez sumnje je najuspeliji grbovnik od svih poznatih prepisa.

Motiv na marki noninalne vrednosti 23,00 dinara: grb Nemanjića, nastao početkom 17. veka; motiv na vinjeti: grb Srbije, nastao početkom 17. veka; Motiv na marki nominalne vrednosti 69,00 dinara: grb Brankovića, nastao početkom 17. veka; motiv na vinjeti: grb Raške, nastao početkom 17. veka.

Motiv na noverti: grbovi Nemanjića i Lazarevića, rekonstrukcije prof. dr Aleksandra Palavestre.

Stručna saradnja: dr Aleksandar Palavestra, redovni profesor Odeljenja za arheologiju Filozofskog fakulteta u Beogradu i Muzej primenjene umetnosti u Beogradu.

Grafička obrada maraka: Anamari Banjac, akademski slikar, Beograd.

Kataloške informacije

1. oktobar 2014.

Umetnička obrada Anamari Banjac

Štampa: višebojni ofset „ZIN” Beograd; z.č. 13 3/4

Tiraž: 23,00 din (višebojna) 45.000; 69,00 din (višebojna) 45.000

Tabak: 9 + vinjeta

Koverat sa žigom PD: 1

Nacrti: Grb Nemanjića, nastao početkom 17 veka; Grb Brankovića, nastao počekom 17 veka.

Veličina marke: 30 x 37,5 mm.

Važe neograničeno.