Dan marke 2014.

Sa pojavom pisane reči javila se i potreba da se napisana poruka i prenese. Stari Rimljani su posebnu pažnju posvećivali prenosu pisama kroz svoje carstvo. I sama reč pošta (posta, poste, post) vodi poreklo od latinskog glagola ponere, što znači postaviti, namestiti. Dok je u latinskom jeziku ova reč označavala pojam o mestu gde se nalazila putna stanica za promenu konja i odmor vesnika, danas je ona postala skoro univerzalni pojam koji obuhvata celokupnu poštansku ustanovu sa svim njenim mnogobrojnim funkcijama.

Pismo je vid pisane komunikacije među odsutnim licima, razgovor između pošiljaoca i primaoca, koji su prostorno razdvojeni. Ono služi za iznošenje misli, želja i osećanja, kao i za prenošenje obaveštenja i poruka. Svrha pisanja pisama bila je oduvek od velike važnosti, bilo lične, bilo državne, bilo opšte.

Pisana komunikacija u srednjem veku slabije je razvijena nego za vreme Helena i Rimljana, a najstarije poznato srpsko pismo je ono koje je Sveti Sava uputio studeničkom igumanu Spiridonu sa svoga putovanja u Svetu zemlju, oko 1230. godine. Zbog svog značaja i uloge, ne samo u poštanskom sistemu već i u razvoju društva, ovogodišnje tradicionalno izdanje „Dan marke” posvećeno je pismu.

Kao motiv na marki prikazano je preporučeno pismo iz 1868. godine upućeno iz Brze Palanke ispravno frankirano parom maraka od 40 para i markom od 20 para na pelir papiru sa likom knjaza Mihaila Obrenovića. Marke su poništene odgovarajućim uokvirenim žigom NAPLAĆENO, koji se u ovoj pošti koristio od sredine pedesetih godina 18. veka. Iznad maraka je odgovarajući žig PREPORUČENO, a sa strane okrugli crni žig BRZOPALANAČKA, koji je na pošti u Brzoj Palanci bio u periodu od 1863. do 1865. godine. Pismo (savijen omot) je prve stope težine, odnosno 1 1/2 drama, za koje je poštanska tarifa 20 para, preporuka 40 para i povratni recepis 40 para. Pismo je upućeno Carskom i Kraljevskom Austrijskom generalnom konzulatu u Beogradu i jedino je poznato pismo te vrste.

Umetnička obrada marke: Jakša Vlahović, akademski grafičar.

Stručna saradnja: Bora Stanković.

Kataloške informacije

23. septembar 2014.

Umetnička obrada Jakša Vlahović

Štampa: višebojni ofset „ZIN” Beograd; z.č. 13 3/4

Tiraž: 23,00 din (višebojna) 45.000

Tabak: 25

Koverat sa žigom PD: 1

Nacrt: Preporučeno pismo iz 1868. godine upućeno iz Brze Palanke ispravno frankirano parom maraka od 40 para i markom od 20 para na pelir papiru sa likom knjaza Mihajla Obrenovića.

Veličina marke: 37,5 x 30 mm.

Važi neograničeno.