Nema više nikakve naučne sumnje: evropski značajna rudarska, trgovačka i politička varoš Rudnik u predturskim vremenima nalazila se tačno na lokalitetu Drenje!
Prvo arheološko putovanje Srbijom obavio je Janko Šafarik, bibliotekar i čuvar Narodnog muzeja u Beogradu. U izveštaju ministru prosvete 1865. godine, Šafarik je izneo pretpostavku da su u blizini varošice Rudnik postojale najmanje dve stare crkve.
Rešenje višestoletne zagonetke o tačnoj lokaciji, dokazano iskopinama više od stotinu skeleta sahranjenih ljudi iz tog doba, mahom velikodostojnika, te njihovih i crkvenih umetnina, ličnih predmeta, novca, stambenih i religijskih građevina - najnoviji je rezultat istraživanja na Rudniku, „krovu Šumadije“. Vrši ih Muzej rudničko-takovskog kraja iz Gornjeg Milanovca, a arheološkom ekipom rukovode dr Dejan Radičević, docent na Odeljenju za arheologiju Filozofskog fakulteta u Beogradu, i Ana Cicović, kustos tog muzeja.
- Cilj ranijih istraživanja Rudnika, bio je da se konačno otkriju ostaci ovog srednjovekovnog grada. Ali, nisu ih otkrila ni iskopavanja tokom 1984. i 1985. na lokalitetu Gradovi. Iako je još Šafarik, pokretač prvih značajnih arheoloških istraživanja u Srbiji, ukazivao da bi se baš na Drenju, a ne na Gradovima, morao nalaziti taj za nauku do sada iščezli grad.
Starinski spisi govore, a naša najnovija iskopavanja potvrđuju, da je Rudnik osim rudarskog centra bio i najvažnije trgovačko središte u Srbiji, pre turskih osvajanja. Siguran odgovor daju ostaci srednjovekovne naseobine, ostaci najmanje tri crkve, više od stotinu nađenih skeleta u grobovima na Drenju. Hronološki, sve to se uklapa u XIV i rani XV vek. To je i vreme procvata srednjovekovnog Rudnika, čiji se život i značaj kao svesrpskog i centra vrlo bitnog za okolne države gase turskim osvajanjem „krova Šumadije“. Tek zatim se centralno naselje sa Drenja premešta na rudnički lokalitet Gradovi i tu životari do Drugog srpskog ustanka.
- Izuzetna su to svedočanstva o visokom životnom standardu tih žitelja Rudnika. Poseban deo nalaza su iskopine velike srednjovekovne nekropole iz XIV i XV veka, gde je sahranjivan i deo stanovnika Rudnika nesrpskog porekla, koji je tu boravio zbog poslova: trgovačkih, diplomatskih i drugih - nastavlja dr Radičević.
Privlačan je bio drevni Rudnik - ili Rudničište, kako je imenovan u nekim spisima, zbog rudnog bogatstva i geografskog položaja. Uz starosedeoce Srbe, tu su živele brojne kolonije doseljenika. Od kraja 12. veka, kada su Sasi, današnji Nemci, obnovili rudarstvo na Rudniku, to mesto postalo je ogroman centar u kojem su pored Srba i Sasa živeli Dubrovčani, Mlečani, Kotorani, Ugri, ljudi iz Venecije. I arhivska građa u Dubrovačkom arhivu potvrđuje da su Dubrovčani i Sasi imali u 14. veku na Rudniku svoje snažne kolonije, a čak je i dubrovački konzul jedno vreme boravio u ovom gradu. S obzirom na velika nalazišta srebra i olova, tu se kovao novac i odvijala živa trgovinska razmena. Pre turskog osvajanja, u 14. i 15. veku Rudnik je bio najvažnije trgovačko središte u Srbiji. Ostaci srednjovekovne naseobine, najmanje tri crkve i više od stotinu u nekropolama pronađenih skeleta, nedvosmosleno dokazuju da je bilo tako.
- Tri su ličnosti davale ton svakodnevnom životu predturskog Rudnika. Kefalija je bio zapovednik grada i cele oblasti, a redovno Srbin. Knez, starešina lokalnog stanovništva, najčešće je biran iz redova Dubrovčana, a carinik od Dubrovčana ili Kotorana. Tu je živeo i dubrovački konzul - veli Ana Cicović.
Нема коментара:
Постави коментар